26 กันยายน 2552

Inorganic Life - ชีวิตอนินทรีย์


หายไปหลายวันเลยครับ ไม่ได้ไปทำงานภาคสนามที่ต่างจังหวัดหรอกครับ แต่ทำงานภาคสนามอยู่แถวๆ บ้านนี่แหล่ะครับ กำลังทำระบบ Smart Home อยู่ครับ กว่าจะว่างก็ดึกๆ ดื่นๆ วันนี้ผมอยากจะมาพูดคุยในเรื่องที่ผมเคยสงสัยมานานแล้วครับว่า สิ่งมีชีวิตเนี่ย จำเป็นจะต้องอยู่ในรูปแบบของระบบอินทรีย์ (ซึ่งมีธาตุคาร์บอนเป็นองค์ประกอบหลัก) หรือไม่ มีสิ่งมีชีวิตรูปแบบอื่นๆ ที่ไม่ต้องพึ่งพาโมเลกุลอินทรีย์อยู่หรือไม่ในจักรวาล

ในภาพยนตร์เรื่อง Transformers สิ่งมีชีวิตชั้นสูงจากต่างดาว ที่มีวิวัฒนาการเหนือกสิ่งมีชีวิตใดๆในโลก มีวิทยาการเหนือกว่ามนุษย์เรา สามารถเปลี่ยนรูปร่างได้นั้น ประกอบขึ้นมาจากวัสดุอนินทรีย์ที่มีความแข็งแรงทนทาน เป็นไปได้ไหมครับว่า ชีวิตอนินทรีย์ที่ไม่ต้องอาศัยคาร์บอนเป็นองค์ประกอบหลักอาจมีตัวตนอยู่ที่ไหนสักแห่งในเอกภพของเรา

เมื่อ 2 ปีมาแล้ว ได้เคยมีการตีพิมพ์ผลงานเรื่องหนึ่ง ซึ่งผลงานวิจัยเรื่องนี้ได้เปิดเผยถึงความเป็นไปได้ของสิ่งมีชีวิตแบบสารอนินทรีย์ (รายละเอียดฉบับเต็มเพื่อการอ้างอิงคือ V. N. Tsytovich, G. E. Morfill, V. E. Fortov, N. G. Gusein-Zade, B. A. Klumov and S. V. Vladimirov., "From plasma crystals and helical structures towards inorganic living matter", New Journal of Physics (2007) vol. 9, p. 263) โดยคณะวิจัยได้ทำการจำลองสภาพพลาสมาในอวกาศ รวมถึงสภาพเริ่มแรกของโลกที่เชื่อกันว่าน่าจะอยู่ในสถานภาพของพลาสมาเช่นกัน นักวิจัยพบว่ามีโครงสร้างที่ก่อตัวขึ้นในพลาสมา ซึ่งมีสภาพคล้ายคลึงกับสิ่งมีชีวิต โครงสร้างนี้มีลักษณะเป็นเกลียวเหมือนโมเลกุลดีเอ็นเอ แถมยังสามารถที่จะเพิ่มจำนวนเองได้ภายใต้สถานการณ์จำเพาะหนึ่งๆ นักวิจัยคิดว่ามีความเป็นไปได้เหมือนกันที่โครงสร้างคล้ายชีวิตเหล่านี้ อาจจะเป็นจุดกำเนิดของชีวิตแบบอินทรีย์บนโลกก็ได้ อนาคตในอีกไม่กี่ปีข้างหน้า เราจะเริ่มเห็นแนวคิดของสิ่งมีชีวิตแบบกึ่งอินทรีย์และอนินทรีย์มากขึ้นเรื่อยๆ ครับ ไม่ว่าจะเป็นการเอาชีวิตไปใส่ในจักรกล (เช่น การนำเซลล์ประสาทสมองไปควบคุมหุ่นยนต์) หรือเอาจักรกลไปใส่ในชีวิต (เช่น เอาอุปกรณ์จิ๋ว MEMS ไปควบคุมระบบประสาทของแมลง) พวกเราอาจจะต้องตามเรื่องพวกนี้ไว้บ้างนะครับ เพราะประเทศของเราก็เป็นประเทศหนึ่งที่มีความหลากหลายทางชีวภาพติดอันดับโลก .......