ช่วงนี้ผมยังทำงานวิจัยภาคสนามอยู่ในไร่องุ่นกรานมอนเต้ อยู่ครับ ตอนนี้ก็เริ่มเข้าฤดูกาลท่องเที่ยวของเขาใหญ่แล้ว เริ่มเห็นนักท่องเที่ยวเข้ามาแวะเวียนแถบเขาใหญ่กันมากขึ้น ทั้งในวันธรรมดา และวันนี้ซึ่งเป็นวันศุกร์ อากาศก็เริ่มเย็นขึ้นครับ
ช่วงเดือนตุลาคม - กุมภาพันธ์ เป็นระยะเวลาของการผลิตองุ่นไวน์ของประเทศเรา เพราะเป็นหน้าหนาว ซึ่งการปลูกองุ่นไวน์ในเขตร้อน ซึ่งฝรั่งเขาถือว่าเป็นเขตละติจูดใหม่ (New Latitude) ของการทำไวน์ ฤดูผลิตจะทำกันในช่วงหน้าหนาว เพราะอากาศเย็นและฝนน้อย ซึ่งจะตรงข้ามกับการทำไวน์ในเมืองหนาว ไวน์ที่ผลิตในเขตร้อนนี่ทำยากครับ เพราะต้องท้าทายกับสภาพภูมิอากาศ แต่คุณภาพก็ใช่ว่าจะสู้ฝรั่งไม่ได้นะครับ เพราะเคยมีไวน์ไทยไปคว้ารางวัลการแข่งขันในระดับนานาชาติหลายต่อหลายครั้ง โดยในการแข่งขัน ผู้ชิมจะเกือบเดาไม่ออกเลยว่าเป็นไวน์ที่ผลิตในประเทศไทย
องุ่นไวน์เป็นพืชที่ไวกับสภาพภูมิอากาศมาก การผลิตองุ่นให้ได้น้ำไวน์ทั้งปริมาณและคุณภาพแข่งกับฝรั่งได้ จึงต้องอาศัยเทคโนโลยีและการจัดการที่ดี ทางคณะวิจัยของคณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล กับทางไร่องุ่นกรานมอนเต้ ได้ร่วมมือกันพัฒนาระบบไร่องุ่นอัจฉริยะ (GranMonte Smart Vineyard) โดยได้ใช้ระบบนี้ดูแลการผลิตองุ่นไวน์อย่างจริงจัง
สิ่งที่สำคัญมากในการทำฟาร์มพืชแบบที่เรียกว่า Outdoor Agriculture หรือ การเกษตรในที่แจ้ง ก็คือการรู้สภาวะแวดล้อมต่างๆ ทั้งในระดับรอบๆต้นพืชอย่างที่เราเรียกกันว่า microclimate ไปจนถึงระดับทั้งไร่ ที่เรียกกันว่า mesoclimate ไปจนถึงระดับใหญ่กว่านั้นที่เรียกว่า macroclimate ซึ่งเป็นระดับพื้นที่ใหญ่ในบริเวณกว้าง เมื่อรู้สภาวะอากาศว่ากำลังจะเกิดอะไร จะได้จัดการได้ถูกว่าจะให้น้ำอย่างไร เมื่อไหร่ จะให้ยาหรือไม่ สำหรับพืชอย่างองุ่นไวน์ การรู้สภาพอากาศตั้งแต่พื้นที่เล็กไปใหญ่ยังไม่เพียงพอ แต่จะต้องรู้ในเรื่องของเวลาด้วยครับว่าจะเกิดเมื่อไหร่ด้วย ดังนั้นเจ้าของไร่จะต้องสามารถคาดคะเนสภาพอากาศทั้ง short-term weather (1 ชั่วโมง - 3 วันข้างหน้า), mid-term weather (3 วัน - 2 สัปดาห์) และ long-term weather (2 สัปดาห์ - 3 เดือน) หรือแม้แต่ seasonal weather (3 เดือน - 1 ปี) ซึ่งเจ้าของไร่จะนำไปใช้ในการวางแผนการตัดแต่งองุ่น เพื่อให้องุ่นออกดอกในช่วงที่ไม่มีฝนตกครับ
ว่างๆ ผมจะนำเรื่องราวเกี่ยวกับงานวิจัยเรื่องไร่องุ่นอัจฉริยะมาเล่าให้ฟังอีกครับ
