อย่าลืมฉัน...
อย่าลืมวันเชยชิดพิสมัย
อย่าลืมวันอำลาด้วยอาลัย
อย่าลืมใจที่สั่งว่า...อย่าลืมกัน
บทกลอนอันซาบซึ้งตรึงใจข้างบนนี้ มาจากนวนิยายเรื่อง "อย่าลืมฉัน" ที่ประพันธ์โดย ทมยันตี ผมจำได้ว่าตอนผมยังเป็นเด็กๆ นั้น นวนิยายเรื่องนี้เคยถูกนำไปสร้างเป็นภาพยนตร์ ผมยังจำได้อย่างแม่นยำด้วยว่า ผมรู้จักดอกไม้ที่มีชื่อว่า Forget Me Not จากหนังเรื่องนี้ และถ้าจำไม่ผิด นวนิยายเรื่องนี้ก็ได้ถูกนำมาทำเป็นละครที่แสดงโดยสิเรียม (สมัยยังสาวๆ) กับ พีท ทองเจือ (สมัยยังเป็นวัยรุ่น) นวนิยายอมตะที่มีอายุยาวนานมากกว่า 2 ทศวรรษเรื่องนี้ ผมเชื่อว่าก็ยังขายได้อีกนาน เพราะเรื่องราวเกี่ยวกับ "ความทรงจำ" และ "การหักใจให้ลืม" นั้น เป็นสิ่งที่มนุษย์ทุกคนต้องใช้ชีวิตอยู่กับมัน บางคนไม่สามารถลืมความเจ็บปวดกับเรื่องราวในอดีตได้ ในขณะที่หลายๆ คน ไม่สามารถจดจำเรื่องราวดีๆ กับแฟนเก่าตอนเป็นวัยรุ่นได้ เพราะลืมไปหมดแล้ว ....
นักวิทยาศาสตร์สนใจในเรื่องกลไกเกี่ยวกับความจำ และ การลืมสิ่งต่างๆ เพราะความรู้ในเรื่องนี้มีประโยชน์มากมาย ทั้งในเรื่องของการรักษาโรค และการพัฒนาเทคโนโลยีต่างๆ ช่วงหลังๆ นี้ความเข้าใจในเรื่องดังกล่าว เริ่มมีมากขึ้นและเป็นไปอย่างเร็วขึ้นครับ ตอนผมเป็นเด็ก พ่อแม่ของผมมักจะเอาน้ำมันตับปลามาให้พวกเราทาน โดยท่านบอกว่า กินน้ำมันตับปลาจะช่วยให้ทานอาหารได้มากๆ ซึ่งผมก็เชื่อว่ามันได้ผลจริงๆ เพราะผมมักจะต่อรองว่าถ้าผมสามารถทานข้าวได้เยอะ ด้วยตัวเอง ขอไม่กินน้ำมันตับปลาจะได้ไหม แต่ท่านก็มักจะพูดต่ออีกว่า ทานน้ำมันตับปลาจะช่วยให้สมองดี สมองโตเร็ว ความจำจะได้ดี
ก่อนหน้านี้ นักวิทยาศาสตร์เคยเชื่อว่า การที่เซลล์สมองมีการเพิ่มจำนวนมากขึ้นนั้น จะช่วยทำให้พวกเรามีความจำที่ดีขึ้น แต่ผลการวิจัยล่าสุดที่รายงานในวารสาร Cell ฉบับวันที่ 13 พฤศจิกายน 2552 (รายละเอียดเต็มคือ Takashi Kitamura, Yoshito Saitoh, Noriko Takashima, Akiko Murayama, Yosuke Niibori, Hiroshi Ageta, Mariko Sekiguchi, Hiroyuki Sugiyama and Kaoru Inokuchi, "Adult Neurogenesis Modulates the Hippocampus-Dependent Period of Associative Fear Memory", Cell (2009) vol. 139, pp. 814-827) กลับนำเสนอในสิ่งที่ขัดแย้งกับความเชื่อที่มีมาในอดีตครับ โดยนักวิจัยกลุ่มนี้ได้พบว่า การเพิ่มจำนวนของเซลล์สมองใหม่ๆ นั้น จะไปทำลายการเชื่อมต่อของเส้นใยประสาทที่มีอยู่เดิม นั่นคือ ยิ่งมีเซลล์ใหม่ๆ เกิดขึ้น มันก็จะไปทำลายสายใยประสาทเก่าๆ ที่เชื่อมเซลล์สมองเก่าๆ ไว้ด้วยกัน ความหมายก็คือ เราก็จะลืมสิ่งที่เราเคยเก็บข้อมูลไว้ นักวิจัยได้อธิบายว่า การที่สายใยเชื่อมโยงเซลล์สมองเดิมถูกทำลายลงไป ทำให้คนๆนั้น สามารถเรียนรู้สิ่งใหม่ๆ ได้เพิ่มเติมมากว่าคนที่ไม่มีการเพิ่มจำนวนของเซลล์สมอง ดังนั้นหากน้ำมันตับปลาช่วยให้สมองเติบโต มันก็น่าจะทำให้เรากลายเป็นคนขี้ลืม แต่มีความสามารถในการเรียนรู้เป็นเลิศ ???
คืนนี้ผมยังอยู่ที่เกาะเจจูครับ พรุ่งนี้ก็จะกลับเมืองไทยแล้วครับ ที่พักของผมอยู่ติดทะเล มองออกไปที่ทะเลตอนนี้ ยิ่งทำให้คิดถึงบ้านครับ .....
