15 พฤษภาคม 2551

The Post-American World - โลกยุคใหม่ที่ไม่คลั่งไคล้อเมริกา


เมื่อตอนผมเป็นเด็ก จำได้ว่าผมเคยคลั่งไคล้ประเทศสหรัฐอเมริกาเอามากๆ ตอนเรียนอยู่ประถมศึกษาปีที่ 5 ที่โรงเรียนเซ็นหลุยส์ จ.ฉะเชิงเทรา ผมเคยเขียนจดหมายถึงท่านเอกอัครราชฑูตสหรัฐอเมริกาประจำประเทศไทย แสดงความชื่นชมประเทศของท่าน และอยากได้ข้อมูลประเทศของท่านมาศึกษา เพราะที่โรงเรียนไม่ค่อยมีให้อ่าน ท่านก็ใจดี ตอบจดหมายกลับและยังส่งแผนที่ฉบับใหญ่แบบโปสเตอร์ของอเมริกามาให้ แถมด้วยหนังสือเกี่ยวกับประเทศนี้อีกกอง ยิ่งทำให้ความฝันและลุ่มหลงประเทศที่ยิ่งใหญ่แห่งนี้เพิ่มเป็นทวีคูณ


ในยุคนั้น เด็กๆในรุ่นผมล้วนมีทัศนคติแบบนี้ ฝันที่จะได้ไปเยี่ยมชม ฝันที่จะได้ไปเรียนต่อที่อเมริกา ผมได้ไปอเมริกาครั้งแรกหลังจากจบปริญญาเอกที่ยุโรป รู้สึกตื่นตาตื่นใจมาก แต่ในช่วงที่ผมเดินทางไปอเมริกานั้น กลับเป็นช่วงไม่กี่เดือนก่อนที่จะเกิดเหตุการณ์ 9/11 ซึ่งเวลา ณ จุดนั้น อาจจะเป็นจุดเริ่มต้นสำคัญของการเสื่อมถอยของประเทศนี้ ประเทศที่ผมเคยรักและเคยชื่นชมเมื่อครั้งยังเด็ก


อเมริกาเคยเป็นประเทศที่หนึ่งในทุกๆ ด้าน แต่ตลอด 20 ปีที่ผ่านมา ในขณะที่คนอเมริกันภาคภูมิใจในความเป็นมหาอำนาจของเขา ประเทศอื่นๆ ก็พัฒนาไปอย่างไม่หยุดยั้งด้วยผลของ Globalization นี่เอง ที่ทำให้ความร่ำรวยได้กระจายออกไปยังประเทศอื่นๆ เช่นกัน ในปัจจุบัน ตึกที่สูงที่สุดในโลกไม่ได้อยู่ในอเมริกา แต่อยู่ที่ไทเปและกำลังจะย้ายไปยังดูไบ บริษัทมหาชนที่มีการซื้อขายหุ้นกันมากที่สุดในโลกอยู่ที่ปักกิ่ง โรงกลั่นน้ำมันที่ใหญ่ที่สุดในโลกอยู่ที่อินเดีย เครื่องบินโดยสารที่ใหญ่ที่สุดในโลกสร้างโดยประเทศยุโรป บริษัทเงินทุนหลักทรัพย์ที่ใหญ่ที่สุดอยู่ที่ อาบู ดาบี อุตสาหกรรมภาพยนตร์ที่ใหญ่ที่สุดคือ Bollywood ไม่ใช่ Hollywood โลกยุคต่อไปนี้ จึงเป็นยุคที่ประเทศต่างๆ เพิ่มศักดิ์ศรีขึ้นมาเพื่อแข่งกับอเมริกาครับ จริงอยู่ในด้านการทหารนั้น อเมริกายังเป็นมหาอำนาจหนึ่งเดียว แต่ในยุคที่การทำสงครามเป็นเรื่องล้าสมัยนี้ ทุกๆประเทศในโลกเขาแข่งขันกันที่ความสามารถทางเศรษฐกิจ ติดตามต่อไปครับ เรื่องความเสื่อมถอยของมหาอำนาจนี้เป็นกระแสที่กำลังเกิดขึ้น และประเทศไทยเองต้องนำมาขบคิด เพราะเศรษฐกิจการเมืองของเขา มีความเชื่อมโยงกับของเราค่อนข้างมากครับ แม้กระทั่งเรื่องของ Mindset หรือฐานคิด ทางด้านการศึกษา วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เราก็เอาของเขามาเยอะ ได้ยินว่าตอนนี้ สกอ. มีนโยบายให้ทุนไปศึกษาต่อในประเทศอื่นๆ ที่ไม่ใช่สหรัฐอเมริกาเพิ่มขึ้นแล้วครับ